Handelsnaam, vennootschapsnaam of merk?
De nuance in naambescherming

Veel ondernemers denken: “Waarom zou ik mijn naam als merk registreren? Ik sta toch in de KBO, dus iedereen ziet dat ik deze naam gebruik.”
Die redenering bevat een kern van waarheid, maar gaat voorbij aan een belangrijk punt: niet elke naam wordt op dezelfde manier beschermd.
Vennootschapsnaam
Dit is de naam waarmee een onderneming is ingeschreven in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Aangezien zij dient om de onderneming te identificeren, moet ze uniek zijn. Ze hoeft echter niet overeen te stemmen met de handelsnaam. Om die reden biedt ze bescherming tegen andere gelijkaardige vennootschapsnamen, maar niet noodzakelijk tegen handelsnamen.
Handelsnaam
Dit is de naam waarmee u daadwerkelijk naar buiten treedt. Vanaf u kunt aantonen dat u deze naam gebruikt in het economisch verkeer, krijgt u voorrang op latere handelsnamen én op merken die verwarring kunnen wekken, zogenaamde ‘kruislingse bescherming’. Deze bescherming kan dan op basis van oneerlijke marktpraktijken voor de nationale rechter worden gebracht. De bescherming is dus wel beperkt tot het geografisch gebied waarin u actief bent.
Merknaam
Dit is een naam die dient om de waren en diensten van een onderneming terug te linken aan hen: de commerciële oorsprong. Anders dan de handelsnaam, geeft een merkregistratie een exclusief verbodsrecht in het volledige territorium waar het merk geregistreerd is. Vanaf de registratie verkrijgt deze automatisch een prioriteitsdatum waarmee tegen verwarrend gelijkende merken en (kruislings) handelsnamen van latere datum actie ondernomen kan worden.
Domeinnaam
Dit is dan weer de naam die men gebruikt als uniek adres online. Deze is uniek en kan dus door niemand anders meer ingenomen, maar vereist wel de nodige rechten of legitieme belangen. Wie zonder handelsnaam, vennootschapsnaam of merk een domeinnaam inneemt, loopt het risico de naam kwijt te spelen aan een partij die wél rechten bezit.
Dat deze verschillende rechten soms op gespannen voet staan, blijkt uit een Zweedse zaak tussen hondenvoedingsproducent Doggy en Purefun, actief als dierenwinkel onder de naam Doggie. Doggy beriep zich zowel op zijn merkregistratie als op zijn bedrijfsnaam om het gebruik van Doggie als handelsnaam en domeinnaam te stoppen.
De Zweedse rechter legde de kwestie voor aan het Europees Hof van Justitie: is het conform het EU-recht dat bedrijfsnamen, nationaal beschermd onder lichtere voorwaarden – zonder gebruiksplicht of klassenindeling – kruislings voorrang krijgen op merkregistraties?
Helaas oordeelde het Hof dat dit louter een conflict tussen bedrijfsnamen was. Hierdoor bevestigde zij enkel dat het weldegelijk toegestaan is om via nationaal recht de handelsnaam te beschermen. De noodzaak om de handelsnaam tegen verwarring te beschermen heeft voorrang op het EU-principe van vrij verkeer van goederen.
Hoewel het Hof zich dus niet expliciet uitsprak over kruislingse conflicten tussen handelsnaam en merk, is dit weldegelijk op EU-niveau vastgelegd. Het kernprincipe blijft: wie het eerst rechtmatig gebruikt, heeft het voorrecht. De zaak toont hoe belangrijk het is om te begrijpen welke rechten u precies heeft op uw naam, en hoe die zich verhouden tot die van anderen.

Vennootschapsnaam, handelsnaam, merknaam en domeinnaam hebben elk hun eigen rol, beschermingsomvang en beperkingen. Wilt u juridische discussies vermijden, zorg dan voor een volledig overzicht van alle namen die u gebruikt én voor sluitend bewijs van uw rechten daarop.
Remarkable helpt u graag om die inventaris op te maken en strategisch te bepalen welke namen best geregistreerd worden. Neem gerust contact op.